Định hướng nghề nghiệp, một câu nói rất quen thuộc đối với người dân Việt Nam nói chung và đối với các bậc cha mẹ nói riêng. Thành công chính là điều mà bất kỳ cha mẹ nào cũng mong muốn ở con, đặc biệt là cha mẹ, ai cũng muốn con mình phải học thật giỏi và có được một công việc tốt, ổn định trong tương lai . Tuy nhiên trên thực tế, có rất nhiều gia đình có quan điểm về định hướng nghề nghiệp theo nhiều chiều hướng khác nhau. Có gia đình cho rằng khi lên học cấp II, thậm chí lên cấp III mới bắt đầu quan tâm và cho rằng giai đoạn đó mới là thời điểm quan trọng, thích hợp để định hướng nghề nghiệp cho trẻ. Liệu rằng việc định hướng trong thời điểm đó hiệu quả không?
Chắc chắn rằng, rất ít gia đình nhận được kết quả như mong muốn! Vậy, thời điểm nào mới là thời điểm thích hợp để định hướng cho con và định hướng như thế nào cho hiệu quả.
Dưới đây chính là một số phương pháp giúp cha mẹ định hướng nghề nghiệp cho con ngay từ khi còn nhỏ:
Thứ nhất, Hãy là người đồng hành cùng trẻ
Đã nói rằng “Định hướng nghề nghiệp” thì phải có kế hoạch và định hướng ngay từ khi trẻ còn nhỏ (từ 6 – 9 tuổi). Đây là độ tuổi phù hợp nhất để cha mẹ quan sát, hiểu con hơn và nắm được con mình có điểm mạnh và điểm yếu như thế nào, con thích gì? Ghét gì?
Định hướng không phải là áp đặt và buộc trẻ phải theo nguyện vọng của mình mà hãy cố gắng làm một người đồng hành, hướng dẫn . Điều này giúp trẻ và cha mẹ khám phá ra được những ưu thế, tài năng của trẻ, từ đó hướng dẫn và giúp trẻ phát triển năng lực của mình. Có như thế trẻ mới có tâm thế thoải mái và có động lực, có sự tin tưởng để thể hiện những tài năng sở thích của chính mình. Đồng thời cha mẹ không những đồng hành cùng trẻ khi trẻ cần mà cha mẹ cần chủ động, tìm kiếm cơ hội để trẻ bộc lộ năng lực của mình nhiều hơn ngay cả khi ở nhà. Ví dụ đơn giản lúc trẻ đang chơi, cha mẹ có thể dựa vào những loại hình trò chơi mà trẻ chọn, tại sao trẻ lại không chọn loại trò chơi vận động? Tại sao trẻ lại thích trò tư duy?… Hãy chủ động trao đổi, tâm sự, chia sẻ cùng trẻ và cũng chính để cho cha mẹ thấu hiểu con hơn, biết con đang ở mức độ nào để định hướng nghề nghiệp một cách phù hợp nhất và hiệu quả nhất.
Thứ 2, Khám phá năng khiếu của trẻ
Định hướng nghề nghiệp nên đi đôi với năng khiếu của trẻ. Đặc biệt hơn nữa, mỗi một cá nhân sinh ra đều mang trong mình những năng khiếu bẩm sinh khác nhau và năng khiếu đó cũng là cơ sở để cha mẹ định hướng nghề nghiệp cho con. Để làm được điều đó cha mẹ cần tạo điều kiện, môi trường cho trẻ bộc lộ những năng khiếu của mình. Chẳng hạn, khi tiếp xúc với những con số, trẻ tỏ ra rất hứng thú và khó có bài toán nào làm khó được trẻ . Trẻ có biểu hiện như vậy về sau thường có khuynh hướng trở thành những nhà nghiên cứu, nhà toán học hoặc điều tra. Một khía cạnh khác khi còn rất bé, trẻ đã có thể hát rõ nốt và tuân theo nhịp phách chuẩn. Khi trưởng thành trẻ có thể trở thành những nhà soạn nhạc tài hoa hoặc những ca sĩ vang danh hay các nhạc công tài ba.
Ngay cả khi tiếp xúc với môi trường bên ngoài, một môi trường mới trẻ lại rất thích và rất giỏi khi được giao tiếp hoặc thuyết phục người khác. Trên lý thuyết, đây là những đứa trẻ hướng ngoại và sẽ có thành tích học tập tốt hơn nếu thông qua tranh luận,…. Để khai thác và có được những thông tin khách quan đó cha mẹ cần quan sát trẻ, khám phá trẻ trong quá trình lâu dài.
Thứ 3, Trải nghiệm nghề nghiệp cùng trẻ
Cha mẹ có thể trải nghiệm nghề nghiệp cùng trẻ thông qua những hoạt động, trò chơi bằng cách cha mẹ tương tác với trẻ . Đặt ra những câu hỏi và cung cấp cho trẻ những thông tin khi trẻ đang chơi một món đồ hay trẻ đang trải nghiệm hoạt động liên quan đến một nghề nghiệp nào đó . Hoặc đơn giản hơn là cha mẹ tự mình tổ chức những cuộc thi tại gia như một cách khuyến khích con phát huy tài năng của mình khi đã nắm được tài năng của trẻ. Những phần thưởng chẳng hạn như lời khen ngợi, một món quà nho nhỏ của bố cũng sẽ là niềm động viên rất lớn đối với trẻ. Như vậy, đã phần nào giúp cha mẹ định hướng nghề nghiệp cho trẻ theo cách đúng nhất.
Khóa học Fastrackid STEM của Hệ thống giáo dục kỹ năng sống Cara sẽ giúp cha mẹ giải tỏa nỗi băn khoăn về định hướng nghề nghiệp cho trẻ . Ngoài ra để giúp trẻ hoàn thiện tốt các kỹ năng xã hội, ứng xử khóa học iSmartKids của Cara sẽ giúp hỗ trợ cho việc định hướng của trẻ sau này.
Triệu Thị Tiên