“Vẽ đường cho hươu chạy còn hơn là để hươu chạy sai đường” Đây là một quan điểm mới của những bố mẹ tiên tiến. Nó thể hiện cho việc bố mẹ cung cấp và trang bị cho con những điều cần và đủ để con lấy đó làm hành trang cho con vững vàng vượt qua những giai đoạn thay đổi cùng với sự phát triển về tâm lý và sinh lý của con. Một trong những giai đoạn cha mẹ cần giáo dục giới tính cho trẻ đó là tuổi dậy thì.
1. Buông hay quản
Một ảnh hưởng của nền văn hóa phương Đông đến việc giáo dục con cái đó là bố mẹ thể hiện sự quan tâm quá nhiều đến con sẽ khiến con trở nên ngột ngạt, có khi dùng roi vọt để nuôi dạy con hoặc có bố mẹ quản thúc con bằng việc đọc nhật ký, điện thoại của con, không cho con tiếp xúc với bạn khác giới, lục soát đồ của con,… Tâm lý muốn được tự do dễ tự ái là một đặc trưng trong độ tuổi dậy thì và đặc biệt trẻ trong độ tuổi này có nhu cầu rất cao về sự riêng tư. Bố mẹ dù muốn bảo bọc, “quản” con vẫn cần tạo một khoảng cách vừa đủ để con cảm thấy thoải mái. Đôi khi cần “buông” bằng cách trao quyền và thỏa thuận với con để con cảm thấy được tôn trọng và hơn thế là việc trẻ cảm thấy mình được công nhận như một người lớn. Bố mẹ có thể tham khảo một số nguyên tắc nhằm cải thiện kỹ năng sống cho trẻ như: Về nhà trước 10 giờ đêm, tuyệt đối không sử dụng chất kích thích, rượu bia, không được phép đưa bạn khác giới về nhà khi bố mẹ vắng,…
2. Nói cho con biết về sự thay đổi của cơ thể
Ở tuổi vị dạy thì, nhờ tác dụng sinh lý của hormone, cơ thể con sẽ phải đối mặt và trải qua hàng loạt những thay đổi về hình dáng, cơ quan sinh dục, tâm sinh lý, phân biệt rõ giới tính nam/nữ và bắt đầu có khả năng tình dục, khả năng sinh sản. Con sẽ rất hoang mang nếu không được chuẩn bị và làm quen từ trước vậy nên cha mẹ cần giáo dục giới tính cho trẻ ngay từ trước.
Bố mẹ cũng nên trò chuyện với con về vấn để tình dục, sinh sản, giáo dục kỹ năng sống cho trẻ vì lúc này con đã có nhu cầu tình dục và con đã bắt đầu có những rung động “thích”, “yêu” đầu đời dù cảm xúc và nhận thức đó chưa chín chắn, chưa ổn định nên tình cảm rất dễ thay đổi. Thêm vào đó, trẻ luôn thích khám phá tò mò về cơ quan sinh dục và các hành vi liên quan đến tính dục. Với bản tính tò mò, ham khám phá cùng với sự nhầm tưởng tình yêu và chưa ý thức được hậu quả, dễ khiến các em hành động theo bản năng dẫn đến những hậu quả đáng tiếc. Vậy nên, đừng để con “mò mẫm” mà hãy trang bị những kiến thức về giáo dục giới tính cho trẻ bố mẹ nhé!
3. Là bạn của con
Ở tuổi dậy thì, con luôn cần một người bạn để sẻ chia, tâm sự. Hãy thường xuyên trò chuyện, làm bạn với con, trong lúc này cha mẹ có thể giáo dục giới tính cho trẻ. Nhờ vậy, bố mẹ sẽ biết con bạn là người như thế nào, phát triển theo chiều hướng nào để kịp thời điều chỉnh. Những người bạn của con sẽ là nguồn tin tin cậy để cha mẹ hiểu con đang suy nghĩ gì. Hay bố mẹ cũng có thể làm một người bạn bí mật với con qua mạng xã hội như Facebook, zalo, instagram,… có thể con sẽ dễ dàng trải lòng mình, muốn được chia sẻ với một người bạn online.
Cha mẹ hãy tìm hiểu và cho con tham gia vào các khóa học FasTracKids cho trẻ, chương trình trại hè bán trú,… để trẻ được gặp gỡ các bạn đồng trang lứa, tiếp cận với phương pháp giáo dục hiện đại phù hợp với từng độ tuổi, cùng nhau phát triển tốt các kỹ năng cần thiết của thế kỉ 21.
Theo cô Nguyễn Thị Huế – Giáo viên kỹ năng sống tại CLB Kỹ năng sống Cara