Có những nỗi băn khoăn của phụ huynh thời kỳ công nghệ tiên tiến không còn xa lạ nữa. Đó chính là nỗi lo bởi sự xa cách và vô tâm của con cái đối với mình. Các bậc phụ huynh vẫn không ngừng tham khảo và kiếm tìm những phương pháp rèn luyện kỹ năng sống trẻ em để giúp con mình trở thành một đứa trẻ biết trao yêu thương, trao cảm xúc.
Dưới đây là tổng hợp 7 lời khuyên để có thể rèn luyện kỹ năng sống trẻ em một cách tốt nhất và biết yêu thương, quan tâm đến mọi người.
1. Nhận biết cảm xúc
Việc thiếu vắng cảm xúc thật đang ngày càng gia tăng do con người tiếp xúc với màn hình điện tử nhiều hơn với người thật. Chính những chiếc màn hình điện tử lại là nguyên nhân chính dẫn đến việc rèn luyện kỹ năng sống trẻ em bị khiếm khuyết những mặt cảm xúc quan trọng. Cha mẹ nên hạn chế cho trẻ sử dụng các thiết bị công nghệ để giao tiếp, tăng những cuộc nói chuyện trực tiếp đối diện, mắt nhìn thẳng vào mắt người khác để tương tác là những cách giúp trẻ nhận biết được thái độ, cảm xúc của người khác để đều chỉnh thái độ phù hợp.
2. Tận dụng sự hữu ích của sách, ti vi, internet
Có một cách đơn giản nhất để giúp cha mẹ rèn luyện kỹ năng sống trẻ em mà vẫn cho trẻ không gian bên những đồ điện tử của mình đó là cùng con xem tivi, đọc sách để nuôi dưỡng sự đồng cảm. Cha mẹ có thể cùng con thảo luận về các chi tiết, tình huống mà nhân vật làm việc tốt, nổi cáu, tức giận, hay buồn bã, bị tổn thương” … Các nhân vật giả tưởng sẽ giúp trẻ học được sự đồng cảm với thế giới xung quanh. Nếu thấy trẻ có cách nhìn nhận sai lệch như đánh giá cao những hành động xấu, cha mẹ có thể nhanh chóng giải thích và dạy trẻ thế nào là hành vi tốt, có đạo đức.
3. Tuyên dương hành động tốt
Đã bao giờ bố mẹ nghĩ rằng việc dành lời khen cho những hành động nhỏ như rót nước mời người lớn, tự cho rác vào thùng, đỡ em bé bị ngã sẽ là một trong những cách mà trẻ tự rèn luyện kỹ năng sống trẻ em hữu ích chưa…? Hãy công nhận những việc tốt nho nhỏ mỗi ngày của con cũng như khi con đạt điểm tốt và có thành tích học tập cao bố mẹ nhé! Bên cạnh việc khen tặng, cha mẹ sẽ giải thích thêm cho trẻ biết mọi người xung quanh hạnh phúc, vui vẻ thế nào nhờ hành động đó của con. Khi hiểu được giá trị của sự quan tâm, giúp đỡ, trẻ sẽ hình thành thói quen tự làm việc tử tế để được công nhận và để giúp mọi người xung quanh hạnh phúc hơn.
4. Đưa ra ví dụ cụ thể
Đừng ép con phải chú ý đến cảm xúc của người khác khi con chưa đủ khả năng cảm nhận. Hãy bắt đầu bằng việc lồng ghép các câu nói chỉ cảm xúc như “Hôm nay tôi thực sự mệt mỏi”, “Mình đang rất thất vọng”… để biểu đạt tâm trạng khi chơi trò gấu bông, búp bê cùng con. Điều này không chỉ dạy trẻ yêu thương từ những vật vô tri vô giác mà còn tạo cơ hội cho trẻ được chia sẻ về những cảm xúc của chính mình. Nhờ đó mà cha mẹ hiểu và tôn trọng cảm xúc của con hơn.
5. Biến lỗi lầm thành tích cực
Nếu cha mẹ làm sai, trót cư xử thô lỗ và để con cái nhìn thấy, hãy cho trẻ nhìn thấy những tấm gương biết xin lỗi và sửa sai. Việc này góp phần kích thích việc phát triển mặt hình thành cảm xúc trong chuỗi những kỹ năng sống cho trẻ em quan trọng. Trước khi muốn con cái biết yêu thương và sống tử tế, chính cha mẹ phải làm mẫu hình để con học tập. Sự hối lỗi, biết phục thiện luôn là đức tính được ủng hộ ở mọi độ tuổi. Con người không ai là hoàn hảo và cha mẹ cũng không cần phải làm mẫu hình luôn đúng trong mắt trẻ.
6. Chung tay làm việc tốt
Đang là trào lưu nổi bật mà cha mẹ truyền tai nhau để rèn luyện kỹ năng sống cho trẻ chính là việc cha mẹ cùng con tham gia các hoạt động có ích để biến sự tử tế, sống có đạo đức trở thành “thói quen” của gia đình, hãy chia sẻ cho trẻ những kinh nghiệm trong việc đối nhân xử thế, cách để giúp đỡ, an ủi người khác… Trẻ cũng có quyền được đưa ra ý kiến và trao đổi với bố mẹ về cách hành xử hàng ngày. Sự tôn trọng, lòng biết ơn chính là nền tảng của một gia đình hạnh phúc.
Trong xã hội không phải lúc nào cũng là những điều tích cực vì vậy cha mẹ không cần bao bọc con trong cuộc sống “màu hồng”, hãy chỉ cho trẻ thấy cả những góc khuất và giải thích cho trẻ tại sao không nên làm điều xấu, tác hại của bạo lực và những cảm xúc tiêu cực. Những lời cảm ơn, xin lỗi được đặt đúng chỗ, những quan tâm bé nhỏ đến mọi người xung quanh có thể ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống của mọi người.
(Theo cô Đinh Thị Phương Lan – Giáo viên bộ môn FasTracKids STEM tại Hệ thống giáo dục kỹ năng sống Cara)