Đối với một đứa trẻ, việc luôn tạo niềm cảm hứng và nhận những năng lượng tích cực là điều vô cùng quan trọng. Đây là hành trang, là cơ sở để con luôn nỗ lực và phấn đấu và không ngừng hoàn thiện bản thân. Để tạo niềm cảm hứng và truyền tải những năng lượng tích cực thì cha mẹ hãy dành cho con những lời khen.
Bí quyết số 1: Khi con có thể tự mình làm điều gì, dù là việc hiển nhiên nhưng cũng hãy khen ngợi con.
Bố mẹ thường hay nghĩ rằng sẽ dành cho con những lời khen đặc biệt và có cánh vào những dịp đặc biệt như: con đạt được điểm 10, con chiến thắng cuộc thi Toán học, Trạng Nguyên,… Tuy nhiên những dịp đặc biệt này sẽ không thường xuyên xảy ra. Như vậy vô hình chung số lần con được động viên, khen ngợi, “tiếp thêm năng lượng” lại bị ít đi. Bên cạnh đó trẻ sẽ dễ nảy sinh tâm lý rằng ngoài những dịp đặc biệt thì mới được khen, còn những việc thường ngày mình làm chưa tốt. Khi con có thể làm điều gì đó dù là việc hiển nhiên nhưng hãy dành cho con lời khen ngợi.
Nếu bố mẹ còn băn khoăn chưa biết cần khen con việc gì, khen con như thế nào thì dưới đây sẽ là một số gợi ý cho bố mẹ tham khảo.
Mỗi ngày khi gọi con thức dậy, hãy dành cho con một lời khen: “Con đã thức dậy sớm hơn ngày hôm qua nhỉ! Tiến bộ quá.” Con bắt đầu ngày mới với một lời khen, con sẽ tràn đầy năng lượng và tự tin rằng mình làm được thật là giỏi.
Ngay cả khi con thức dậy trễ, thậm chí bố mẹ phải mất 20 phút mới đánh thức được con thì vẫn nên nói: “Con thức dậy được rồi. Thật tuyệt vời.” Nhưng cách nói tỏ vẻ không vui: “Mẹ đã mất 20 phút để gọi con dậy đó” hay “Hôm nay con lại dậy muộn rồi!”. Cách nói này sẽ khiến trẻ nghĩ rằng việc thức dậy thật khó khăn và đau khổ. Nếu cha mẹ không thay đổi cách nói thì không thể đem ý nghĩa tích cực đến con.
Hãy nói lời khen ngợi con đối với những chuyện nho nhỏ như: “đã tự đi giày”, “tự mặc quần áo”, “nói lời cảm ơn”. Và không chỉ làm được những chuyện nho nhỏ như thế lần đầu tiên mà mỗi khi con làm, chúng ta đều hãy khen ngợi con. Khen càng cụ thể càng tốt, đó là điều quan trọng.
Bí quyết khen ngợi 2: Lời khen tốt nhất là được chuyển từ người khác. Lời khen tệ nhất là so sánh với người khác.
Một cách khác để khen trẻ đó là việc chuyển lời khen từ một người khác. Ví dụ như mẹ có thể chuyển lời khen của cô ở trên lớp trước mặt bố và con. Điều này sẽ khiến trẻ rất tự hào vì những gì mình đã làm được.
Cách khen ngợi tồi tệ nhất đó là khen ngợi việc gì đó bằng cách so sánh con với ai đó. Ví dụ: “So với bạn này thì con làm gì cũng tốt hơn nhỉ!”. Đây là những cách khen không tốt. Mặc dù so sánh là cách đễ nhất để khen ngợi con nhưng điều này tạo cho con tư duy thích so sánh với người khác để khẳng định mình. Tuy nhiên rất khó để khen ngợi nếu bạn không so sánh. Trong trường hợp đó, hãy so sánh con ở thời điểm hiện tại với con của quá khứ. Điều này giúp con nhận ra sự tiến bộ của mình và càng nỗ lực để làm tốt hơn.
Hãy thử cách khen ngợi như: “Hôm qua con chưa làm được vậy mà hôm nay đã làm được rồi này.”, “Bài tập này con đã giải tốt hơn lần trước rồi đó.”
Đôi lúc cha mẹ thường hiểu sai về cách khen con. Giả sử như con đang vẽ một bức tranh, nếu như con vẽ theo mong muốn của người mẹ thì người mẹ sẽ khen con “đã làm rất tốt”. Tuy nhiên nếu như con vẽ khác so với kỳ vọng của mẹ thì mẹ sẽ dễ đưa ra những lời bình phẩm thể hiện sự không hài lòng như “Ôi sao cánh bướm lại có màu như này”,… Điều này khiến trẻ nghĩ rằng nếu như mình tô theo ý mẹ thì mẹ sẽ khen. Với cách nói này, trẻ sẽ vẽ những điều trẻ nghĩ rằng sẽ được khen ngợi. Giống như việc đang dùng quyền lực để buộc con vẽ theo suy nghĩ của mình.
Vừa rồi là những bí quyết nhằm khen con đúng cách để bố mẹ tạo dựng cùng con một kỹ năng sống cho trẻ giúp học tập và làm việc hiệu quả nhất . Khóa học Ismartkids của Hệ thống giáo dục kỹ năng sống Cara sẽ giúp trẻ trang bị kỹ năng rèn luyện bản thân và hình thành những hành vi, thói quen lành mạnh, tích cực; loại bỏ những hành vi, thói quen tiêu cực. Ngoài ra khóa học Fastrackids STEM của Cara sẽ giúp trẻ trang bị các kỹ năng sống cần thiết cho thế kỉ 21 , kiến thức khoa học xã hội , khoa học ,đồng thời giúp trẻ định hướng nghề nghiệp sau này .
Giáo viên Thu Trang – Hệ thống giáo dục kỹ năng sống Cara